Chuyển đổi số trong ngành Giáo dục và Đào tạo huyện Yên Mỹ

        Những năm qua, chuyển đổi số trong giáo dục đã có một bước tiến dài, nhằm cải thiện điều kiện hoạt động giáo dục và đào tạo. Thông qua chuyển đổi số, việc quản lý hồ sơ, sổ sách của cán bộ, giáo viên đã được đơn giản hóa bằng công nghệ thông tin. Các dữ liệu của ngành giáo dục tất cả đã được cập nhật vào hệ thống phần mềm giúp cho cán bộ quản lý tiện lợi mà không rườm rà về mặt sổ sách. Việc học tập rèn luyện của học sinh cũng được cải thiện phù hợp với kỷ nguyên số.

        Năm 2020 được xác định là năm khởi động chuyển đổi số quốc gia thể hiện trong Quyết định số 749/QĐ-TTg phê duyệt “Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030” của Thủ tướng Chính phủ. Năm 2021 là năm tổng diễn tập chuyển đổi số. Năm 2022 và những năm tiếp theo sẽ là giai đoạn thúc đẩy mạnh mẽ chuyển đổi số ở mọi ngành, mọi cấp, trên phạm vi toàn quốc, toàn dân và toàn diện. Ngày 22/4/2022, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 505/QĐ-TTg lấy ngày 10 tháng 10 hằng năm là Ngày Chuyển đổi số quốc gia, đánh dấu mốc quan trọng đối với công cuộc chuyển đổi số tại Việt Nam.

      Xu hướng ứng dụng công nghệ số trong giảng dạy, học tập và quản lý giáo dục cũng ngày càng được mở rộng. Ngành giáo dục đã phát triển mô hình giảng dạy, học tập trực tuyến để người học có thể học mọi nơi, mọi lúc, chủ động trong việc học tập hiệu quả hơn.

     Đồng thời, do tác động của đại dịch Covid-19 đã tạo môi trường thúc đẩy chuyển đổi số trở nên mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Hình thức dạy học trực tuyến, thi và kiểm tra đánh giá trực tuyến đã được triển khai một cách tích cực. Hình thức dạy học này cũng giúp giáo viên, học sinh làm quen và tăng cường hơn các kỹ năng công nghệ thông tin, thích ứng với những hình thức học tập mới của giáo dục tiên tiến trong thời đại công nghệ 4.0.

     Ngành giáo dục huyện Yên Mỹ xác định “Chuyển đổi số nhằm mục tiêu giúp giáo viên dạy tốt hơn, học trò có môi trường học rộng hơn, quản lý giáo dục nhẹ nhàng, tiện lợi hơn và phù hợp với xu thế thời đại”.

1. Những giải pháp thực hiện hiệu quả chuyển đổi số trong giáo dục tại huyện Yên Mỹ

- Trên cơ sở các văn bản hướng dẫn, chỉ đạo của Sở GDĐT, của huyện, Phòng GDĐT Yên Mỹ đã xây dựng các văn bản, kế hoạch chỉ đạo việc thực hiện chuyển đổi số ở các nhà trường và cơ sở giáo dục; phát động phong trào thi đua, kế hoạch kiểm tra, giám sát làm cơ sở cho việc đẩy mạnh thực hiện chuyển đổi số tại các đơn vị, trường học.

  - Chỉ đạo Bộ phận CNTT và các cơ sở giáo dục trực thuộc triển khai nhiều hội nghị tập huấn, chuyên đề về chuyển đổi số để thay đổi tư duy sau đó thay đổi về hành động và thói quen của đội ngũ CBQL, GV, NV ngành Giáo dục và Đào tạo huyện Yên Mỹ.

  - Tiến hành hướng dẫn, nâng cao kỹ năng nghiệp vụ trong ứng dụng công nghệ số cho tất cả những người làm công tác giảng dạy, như kỹ năng công nghệ thông tin, an toàn thông tin... trên môi trường số.

- Rà soát thủ tục hành chính, các công cụ - phần mềm hiện có để tìm ra nguyên nhân, đưa ra biện pháp thực hiện chuyển đổi số thành công. Sau khi rà soát, xây dựng “Hệ sinh thái chuyển đổi số tích hợp cổng thông tin điện tử ngành GD&ĐT Yên Mỹ tại địa chỉ yenmy.edu.vn sử dụng công nghệ điện toán đám mây với cơ sở dữ liệu dùng chung là chìa khóa để tích hợp các phần mềm hiện có. Đây cũng là khâu đột phá khi chủ động sử dụng được các công nghệ lõi của Cuộc cách mạng 4.0 và khả năng mở rộng các tính năng trong tương lai như vạn vật kết nối (IOT), chuỗi khối (Blockchain), dữ liệu lớn (Big Data), học máy (Machine Learning), trí tuệ nhân tạo (AI)…

- Đẩy mạnh việc triển khai giáo dục STEM (Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật, Toán, Tin học) trong các trường phổ thông nhằm bồi dưỡng nguồn nhân lực tri thức STEM đóng góp trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và tạo điều kiện tích cực cho giáo viên và học sinh hoạt động trong môi trường số. Để triển khai STEM/STEAM trong các trường phổ thông thì người CBQL-GV cần phải đi từ “dễ đến khó”, từ “tư duy máy móc đến tư duy linh hoạt”, từ “thụ động đến chủ động”… từ “không thể đến có thể”. Huyện Yên Mỹ đã đẩy mạnh triển khai miễn phí các hoạt động giáo dục STEM thông qua việc phối hợp với tập đoàn Panasonic, Học viện Quản lý giáo dục, Trường đại Học giáo dục – Đại học Quốc gia Hà Nội, Trường đại học Khoa học và công nghệ… triển khai tới các trường phổ thông trong năm 2023-2024 và tiếp tục đẩy mạnh thực hiện trong năm học 2024-2025.

- Hướng dẫn cán bộ giáo viên tham gia các sân chơi như Sáng tạo trên nền tảng CNTT, Xây dựng thiết bị dạy học số, Thiết kế bài giảng điện tử elearning… và các cuộc thi cho học sinh như Tin học trẻ, Sáng tạo Kỹ thuật, Sáng tạo thanh thiếu niên nhi đồng…

2. Một số kết quả đạt được trong chuyển đổi số giáo dục:

- Xây dựng được hệ sinh thái gồm nhiều phần mềm, tương thích nhiều loại thiết bị, tích hợp chữ ký số... với các tính năng chuyên dụng hướng tới người dùng cuối là CBQL, HS, GV đáp ứng từng nhiệm vụ cụ thể; giúp CBQL, GV tiết kiệm chi phí mà vẫn giảm áp lực công việc, hồ sơ sổ sách.

- Trên cơ sở xây dựng hệ sinh thái chuyển đổi số, đặt vấn đề với Cục chứng thư số và bảo mật thông tin – Ban cơ yếu chính phủ để xin cấp phát 420 thiết bị chứng thư số cá nhân cho 100% CBQL là Hiệu trưởng, phó hiệu trưởng, Tổ trưởng, tổ phó chuyên môn các trường công lập. Đảm bảo việc xác thực điện tử, thực hiện chuyển đổi hồ sơ giấy sang hồ sơ điện tử theo đúng quy định của chính phủ.

- Thực hiện được chuyển đổi số thay thế hồ sơ giấy nhằm tiết kiệm vật tư, chi phí giấy in và mực in của GV và CBQL ngành Giáo dục và Đào tạo và các chi phí khác.

- Thực hành chuyển đổi số trong công việc trở thành thói quen của cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên trong ngành.

Thông qua các nhiệm vụ và giải pháp đã triển khai thực hiện, ngành GD&ĐT huyện Yên Mỹ đạt được những thành tích nổi bật như sau:

- Đạt sáng Kiến tỉnh Hưng Yên đợt 02 năm 2023 theo Quyết định số 139/QĐ-CTUBND ngày 18/01/2024 của UBND tỉnh Hưng Yên về việc công nhận sáng kiến tỉnh Hưng Yên.

- Theo Quyết định số 05/QĐ-BTC ngày 25/10/2023 của Ban tổ chức, nhóm tác giả Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Yên Mỹ đã đạt giải Khuyến khích cuộc thi “Tìm kiếm ý tưởng, giải pháp cải cách hành chính trên địa bàn tỉnh Hưng Yên năm 2023”.

- Tham mưu UBND huyện chủ trì nhiệm vụ khoa học công nghệ cấp tỉnh theo Quyết định số 1266/QĐ-UBND ngày 20/6/2024 của UBND tỉnh Hưng Yên về việc Phê duyệt Danh mục đặt hàng nhiệm vụ khoa học và công nghệ cấp tỉnh sử dụng ngân sách nhà nước bắt đầu thực hiện từ năm 2025.

3. Một số khó khăn khi triển khai và cách khắc phục

Khó khăn lớn nhất của chuyển đổi số là thay đổi thói quen trong nếp nghĩ và quá trình thực hiện công việc của đội ngũ công chức, viên chức và người lao động trong ngành;

Vì vậy phải thay đổi nhận thức và hành động bắt đầu từ người đứng đầu. Người đứng đầu các đơn vị nhà trường phải có nhận thức đúng và tinh thần đột phá, từ đó gương mẫu, quyết liệt, nói đi đôi với làm… thể hiện quyết tâm sâu sắc và nhất quán. Cần có quá trình chuyển đổi đồng bộ cả về tư duy, nhận thức và hành động.

Khó khăn thứ hai là hạ tầng mạng và trang thiết bị công nghệ thông tin chưa được đảm bảo, gây ảnh hưởng lớn đến công tác chuyển đổi số về quản lý giáo dục trong dạy và học. Cần huy động các nguồn lực để từng bước đầu tư, nâng cấp, tiến tới hoàn thiện đồng bộ, đáp ứng cho nhu cầu sử dụng.